تعریف
تامین مالی شرکت‌ها از طرق مختلفی صورت می‌پذیرد. از مهمترین شیوه‌های تامین مالی که از طریق بازار سرمایه انجام می‌شود، تامین مالی به واسطه انتشار اوراق با درآمد ثابت است. یکی از مهمترین ویژگی‌هایی که سرمایه‌گذاران بررسی کرده تا بر اساس مطلوبیت خود بهترین گزینه سرمایهگذاری را انتخاب کنند، نقدشوندگی آن است. استفاده از سازوکار بازارگردانی یکی از مهمترین راهکارها برای افزایش نقدشوندگی اوراق بهاداری است، که در بورس‌ها معامله می‌شوند. بازارگردان‌ها موظف هستند نقدشوندگی اوراق تحت بازارگردانی خود را افزایش داده و نوسانات قیمتی را کاهش دهند.
عملکرد بازارگردان اوراق
بازارگردانی اوراق با درآمد ثابت در بورس و فرابورس ایران به دو شیوه بازارگردانی مبتنی بر مذاکره و بازارگردانی مبتنی بر حراج انجام می‌شود. در روش بازارگردانی مبتنی بر مذاکره، تعهد خرید بازارگردان به صورت خرید حداقل به قیمت اسمی تعریف می‌شود. در گذشته تقریباً تمام اوراق با درآمد ثابت منتشر شده با استفاده از این روش بازارگردانی می‌شد. در روش بازارگردانی اوراق با درآمد ثابت به روش حراج، بازارگردان موظف به سفارش‌گذاری در دامنه مجاز تعیین شده می‌باشد. در این روش بازارگردان کف قیمتی را تعهد نکرده و تلاش بر افزایش نقدشوندگی اوراق و تحدید دامنه نوسان است.
تعهدات بازارگردان اوراق
طبق دستورالعمل فعالیت بازارگردانی در بورس تهران اهم وظایف و اختیارات بازارگردان به شرح زیر می‌باشد:
الف) قیمت‌های پیشنهادی در سفارش‌ها باید در دامنه مجاز نوسان باشند.
ب ) تفاوت بین کمترین قیمت خرید در سفارش‌های خرید و بیشترین قیمت فـروش در سـفارش‌هـای فروش بازارگردان، حداکثر برابر دامنه مظنه باشد.
ج ) حجم سفارش‌های خرید و فروش باید با یکدیگر برابر و هر یک معادل یا بیش از حداقل سـفارش انباشته باشد.
تبصره: در صورتیکه در اثر انجام معامله، حجم سفارش خرید یا فروش کمتر از حداقل سفارش انباشته شـود یا تساوی میان آنها از بین برود، بازارگردان موظف است حداکثر ظرف دو دقیقه، حجم سفارش‌هـای مزبور را با یکدیگر برابر و معادل یا بیش از حداقل سفارش انباشته نماید.
لازم به ذکر است در صورتیکه حجم معاملات در نماد تحت بازارگردانی از مقدار مشخصی که در اطلاعیه پذیره‌نویسی تعیین شده است، بیشتر باشد، تعهدات بازارگردان در مورد سفارشات خرید و فروش از بین خواهد رفت.
بازارگردانی سهام(صندوق بازارگردانی)
بازارگردانی سهام، تسهیل معامله یک سهم مشخص با ارائه پیشنهاد خرید و فروش برای تعداد معینی از آن سهم می‌باشد. هدف از این امر تنظیم عرضه و تقاضا، تحدید دامنه نوسان قیمت سهم و افزایش نقدشوندگی است. صندوق سرمایهگذاری اختصاصی بازارگردانی ملت از نوع صندوق‌های بازارگردانی است که در تاریخ 1394/12/10 با دریافت مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار ١٣٨٤، فعالیت خود را آغاز کرد. این صندوق با شماره 11410 نزد سازمان بورس و شماره 38052 نزد اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده‌است.
ارکان صندوق سرمایهگذاری اختصاصی بازارگردانی ملت
| مدیر صندوق |
شرکت تامین سرمایه بانک ملت |
| متولی صندوق |
شرکت مشاور سرمایهگذاری ایرانیان تحلیل فارابی |
| سهام موضوع بازارگردانی |
بانک ملت، تامین سرمایه بانک ملت، بیمه ما، به پرداخت ملت،
صندوق سرمایهگذاری قابل معامله افق ملت |
خالص ارزش دارایی صندوق سرمایهگذاری اختصاصی بازارگردانی ملت
| تاریخ |
خالص ارزش هر واحد سرمایهگذاری (ریال) |
خالص ارزش دارایی صندوق (میلیون ریال) |
| 1394/12/29 |
1,000,000 |
199,663 |
| 1395/12/30 |
574,594 |
1,195,826 |
| 1396/12/29 |
511,850 |
1,448,697 |
| 1397/12/29
|
1,220,448 |
3,454,252 |
| 1398/12/29
|
2,774,535 |
13,417,529 |
| 1399/12/30
|
5,098,081 |
40,110,777 |
| 1400/12/29
|
3,983,579 |
51,292,766 |
استفاده‌کنندگان از خدمات
اشخاصی که تمایل دارند نقدشوندگی سهام شرکت‌های تحت تملک آنها افزایش یابد، می‌توانند از خدمات بازارگردانی شرکت تامین سرمایه بانک ملت از طریق صندوق بازارگردانی ملت بهره‌مند گردند.